Genealogie
Wat is genealogie. Dat word in de ruimste zin van het woord, stamboomonderzoek, genoemd. In dat onderzoek kunnen vragen worden gesteld over wie de voorouders waren, hoe zij leefden en wat zij zo al deden. Men is dus op zoek naar informatie over personen die aan elkaar verwant zijn. Welke zaken zijn daar nu bij van belang? Dat zijn de namen van de personen, hun geboorte-, eventuele huwelijks- en hun overlijdensdatum. Deze drie belangrijke gegevens markeren dus het leven van een mens en worden zogenaamde primaire gegevens genoemd. Dit is de basis voor een genealogisch onderzoek.
Om de verwantschap tussen mensen onderling vast te kunnen stellen moet er gebruik worden gemaakt van documenten. Dit zijn dan de bronnen die relaties kunnen bewijzen tussen de ene en de andere mens. Hierbij valt te denken aan de relatie tussen ouders en kind. Voorts kunnen deze gegevens worden aangevuld met informatie over hoe en waar iemand heeft geleefd. Dit zijn de zogenaamde secundaire gegevens. Thuis kan al veel gegevens worden verzameld. Te denken valt aan een trouwboekje, een rijbewijs, een paspoort, enz. Ook verhalen van familieleden vallen onder deze verzameling. Op deze wijze verzamelt men al gauw informatie waardoor men rond 1900 uitkomt. Vanaf die datum is het mogelijk om via het Overheidsarchief terug in de tijd te gaan. Ook het internet speelt een belangrijke rol in deze. Met het programma Genlias ( www.genlias.nl ) kunnen nu gegevens worden verkregen tot 1811 (verplichte burgerlijke stand registratie). Vanaf die datum terug in de tijd, zal gebruik gemaakt moeten worden van zogenaamde Doop- Trouw- en Begraafboeken (DTB boeken). Deze zijn alleen, als deze aanwezig zijn, te raadplegen in de Overheidsarchieven.
Een onderzoeker en oud lid van de Stichting Oud Limmen, Kees Droog, heeft een poging gedaan om het één en ander in een bestand te brengen. Hij maakte toen gebruik van diverse programma’s die nu helaas verouderd en niet functioneel meer zijn. In zijn onderzoek (1981-1982) en naar aanleiding van de vraag of de oorspronkelijke Limmer wilde opstaan, kwam hij tot de ontdekking dat veel van de huidige (oude) Limmers hun wortels buiten het dorp hadden. Gelet op het aparte karakter van de mensen in Limmen, zo heel anders dan Heiloo of Castricum, heeft hij hier onderzoek naar gedaan. Hij stelde hierbij de hypothese, of dit karakter misschien was gelegen in hun huwelijkspatroon.
Volgens een oud gebruik werd er vóór de 19e eeuw in het dorp van het meisje, getrouwd. Dit blijkt maar gedeeltelijk waar te zijn. Zo was er ook géén regel, dat het jonge paar zich in het dorp van de man vestigde. In ieder geval is in de eerste helft van de achttiende (1800) eeuw, het overgrote deel van de trouwende paartjes niet geboren, maar wel woonachtig in het dorp. Tot aan 1870 waren er maar weinig bruidegommen of bruiden die van buiten het dorp kwamen. Daarna kwamen er meer jongens uit omringende dorpen een Limmer bloem plukken. Meisjes van buiten, komen relatief minder in het dorp, trouwen.
Groene blaadjes, oude bokken, maar ook omgekeerd. Ze lustten er wel pap van in die negentiende (19e) eeuw. In elke decennium is er wel een jong stel te vinden waarbij de man 18 tot 15 jaar ouder is dan het bruidje. Maar de dames lieten zich ook niet onbetuigd. Menigmaal had de bruid een jonge bok aan de haak geslagen die 9 tot 18 jaar jonger was. Alleen in de laatste drie decennia is het leeftijdsverschil 7 jaar.
Genoemde onderzoeker is in de geboorteregisters gaan spitten om te bepalen welke paartjes er in het dorp zijn gebleven. Tijdens dit onderzoek kwam hij zogenaamde ongelukjes tegen. Er waren destijds genoeg zogenaamde hooihopen in het dorp en de jeugd was niet zo rooms als de pastoor had gedacht. Tussen 1915 en 1932 werden er 75 huwelijken geregistreerd, 36 daarvan meldden een geboorte in Limmen aan. 7 geboortes waren wat vroeg, 3 al binnen 3 maanden. Slechts één was er van 6 maanden, waarbij mag worden verondersteld, dat het jonge paar vóór het huwelijk de geneugten had uitgeprobeerd.
Opvallend waren ook de namen in de 19e eeuw die ons nu vreemd in de oren klinken. Grietje en Trijntje waren er genoeg en soms een enkel Wijntje. Ook werd wel een dochter Lijpje (van Elisabeth) of Zwaantje genoemd.
Jan Cost
